تصور بهبود اقتصاد با FATF توهم است | هیچ تضمینی نیست ما را از لیست سیاه خارج کنند
رویداد۲۴| زینب غبیشاوی: هفته گذشته خبر دعوت گروه اقدام مالی (FATF) از نماینده ایران برای حضور در نشست مادرید منتشر شد. کمی بعد، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که این دعوت در نتیجه تصویب یکی از کنوانسیونهای جنجالی توسط «مراجع ذیصلاح» ایران بوده است. بقایی در نشست خبری روز دوشنبه، از تصویب کنوانسیون پالرمو خبر داد. برای خروج از لیست سیاه و ورود به لیست خاکستری FATF، لازم است کنوانسیون دیگری با عنوان CFT نیز به تصویب برسد. هر دوی این کنوانسیونها پیشتر در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده بودند، اما مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضویت ایران در آنها را به صلاح نمیدانست.
به نظر میرسد مشکل نخست، یعنی الحاق به کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی، حل شده باشد، اما همچنان مانع پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم پابرجاست. با این حال، انتشار این خبر موجی از امیدواری نسبت به گشایش در فضای سرمایهگذاری خارجی ایجاد کرده است.
حسین راغفر، اقتصاددان، با استقبال از دعوت FATF، معتقد است که حتی خروج از لیست سیاه نیز لزوماً راهگشای مشکلات اقتصادی کشور نخواهد بود. او در گفتوگو با رویداد۲۴ با اشاره به دعوت ایران برای آغاز گفتوگوها گفت: «پس از تصویب پالرمو، این اقدام به عنوان نشانهای مثبت از تغییر رویکرد ایران نسبت به FATF تلقی شده است. هرچه دسترسی بازرگانان ما به بازارهای جهانی آسانتر و کمهزینهتر شود، به نفع کشور خواهد بود؛ از این رو، باید این دعوت را یک نکته مثبت دانست.»
بیشتر بخوانید:
موانع جذب سرمایهگذاری خارجی و اقامت در ایران چیست؟
گره کور FTAF| سه وزیر اقتصاد، یک پرونده لاینحل و یک سنگانداز دائمی!
وی ادامه داد: «مشکل اصلی این است که حتی با حلوفصل موضوع FATF، بسیاری از مشکلات همچنان باقی خواهد ماند. اکنون روسیه هم عضو FATF است، اما با محدودیتهای جدی مواجه شده است؛ حتی هند، بهعنوان شریک تجاری دیرینه روسیه، تحت فشار قرار گرفته که از خرید نفت و انجام معاملات نظامی با این کشور خودداری کند. این وضعیت پیامهای مهمی برای اقتصاد ایران دارد. فراموش نکنیم که فشارهای آمریکا مانع سرمایهگذاری هند در بندر چابهار و باعث کاهش خرید نفت از ایران شد.»
راغفر افزود: «هرچند دعوت FATF میتواند زمینههایی برای تجارت بینالمللی فراهم کند، اما این گشایش چندان چشمگیر نخواهد بود.»
به گفته او: «زمانی که تحت تحریمهای ثانویه آمریکا هستید و به شرکای تجاریتان فشار میآورند که پول خرید کالا را پرداخت نکنند، روشن نیست که گشایش FATF تا چه اندازه به نفع تجارت ما باشد. البته این اقدام بیاثر نیست، اما نباید وانمود کنیم که با نهادهای بینالمللی سر جنگ داریم و از پذیرش هنجارهای تجاری سرباز میزنیم.»
این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: «رابطه امروز ما با آمریکا مطلوب نیست و اخیراً نیز هدف تجاوز نظامی قرار گرفتهایم. توافق با FATF بهتنهایی نقش بزرگی در بهبود وضعیت اقتصادی و تجارت خارجی ایران نخواهد داشت. مشکل اصلی، مسائل تولید در داخل کشور است. بارها فرصت همکاری اقتصادی با همسایگان را داشتهایم، اما به دلیل ضعف ظرفیتهای تولیدی و کیفیت کالاها، نتوانستهایم رقابت کنیم.»
راغفر در ادامه گفت: «تصور اینکه با امضای FATF و چند توافق تجاری، اوضاع اقتصادی بهبود مییابد، توهم است. تا زمانی که به اصلاح ساختار تولید نپردازیم، چنین توافقهایی نتیجه ملموسی نخواهد داشت.»
او همچنین خاطرنشان کرد: «حتی در مواردی که روسیه بازار خود را به روی ما باز کرده، به دلیل کمبود امکاناتی مانند کانتینر حملونقل، نتوانستهایم نیاز آنها را تأمین کنیم. کشورها منتظر ما نمیمانند؛ واقعیت این است که از کیفیت تولید تا حملونقل، هنوز فاصله زیادی با حضور مؤثر در زنجیره تجارت جهانی داریم.»
به گفته راغفر: «هیچ تضمینی نیست که در گام نخست ما را از لیست سیاه FATF خارج کنند. این وضعیت به آنها فرصت بیشتری میدهد تا فعالیتهای بانکی ایران را کنترل کنند. به همین دلیل، ما را به حضور در نشستها دعوت کردهاند.»
چهره مسئولان ما بیشتر به عراقیها میماند تا ایرانیها 
